تبریز و مساله برندینگ شهری

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز امروزه شهرهای جهان در حوزه‌های مختلف با ایجاد تصویری جذاب از خود به منظور جذب گردشگر، سرمایه‌های مالی و انسانی اقدام می‌کنند که به آن برندینگ شهری می‌گویند.

هر شهری با توجه به امکانات و منابع خود از نوعی شهرت و آوازه برخوردار است که آن را از دیگر شهرها متمایز کرده و مستعد رقابت با سایر شهرها می‌کند. در جهان فعلی معروفیت شهرها به مدرن بودن، تاریخی بودن و مرکز اقتصادی بودن و… بستگی دارد.

دبی، کوالالامپور و توکیو به مدرن بودن شهره هستند. شهر بمبئی به مرکز اقتصادی هند، پاریس به رمانتیک بودن، میلان به شهر معماری و مد، نیویورگ به شهر تنوع و انرژی معروف هستند.

خصلت “شهر اولین‌ها” بودن کافی به نظر نمی‌رسد! چگونه می‌توان از تبریز یک چهره جذاب ساخت؟ طرح برندسازی ما برای شهر تبریز چگونه باید باشد؟ باید برندینگ شهر تبریز تبدیل به یک رهیافت جدید در توسعه این شهر گشته و از هم اکنون سبقت را در رقابت با سایر کلانشهری کشور برباید.

شهری که داعیه مشهور شدن دارد باید انگیزه توسعه در مدیران و مردمان آن هویدا باشد. چرا که مشخص کردن برند یک شهر یک فرایند پیچیده بوده و با درنظر گرفتن قابلیت های بالقوه و بالفعل و با شناخت هویت شهری امکانپذیر است.

باید آثار و جاذبه‌های فعلی تبریز به شکل شایسته حفظ و نگهداری شود و با خلاقیت نوآورانه و جسارت مدیریتی چهره ویژه از شهر تبریز خلق نمود تا از  این طریق نسبت به سایر شهرها، هویت منحصر به فرد و متمایز داشته و زیبایی های بصری آن در قالب جاذبه های متنوع در ذهن مخاطبان ماندگار گردد.

با این وجود آنچه که امروزه عیان هست وجود تصاویر متناقض و پراکنده از تبریز می‌باشد. به نظر می‌رسد متولیان دولتی و شهری، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد نسبت به عناصر شهری نظیر عناصر نمادین، اقتصادی، بصری و فیزیکی و… که استراتژی‌های برند شهری بر حول آنها می چرخد، اجماع و توافق نظر وجود ندارد. فقدان سیاستگذاری و مدیریت انفعالی، کم آگاهی مردم و عدم شفافیت در ارتباط با منافع حاصل از برندینگ شهر تبریز در سه مرجع فوق الذکر از علل اساسی است.

 شهر تبریز دارای جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، و طبیعی با ویژگی‌های برتر است. اگر زیرساختارهای مانند جهانگردی و حمل و نقل بازنگری شود و در زمینه‌های کیفیت خدمات محلی، بهداشت عمومی و امنیت شهری بیش از پیش توجه گردد و منابع و محصولات ویژه شهر تبریز ( همانند فرش، کفش، کیف، شیرینجات، غذاها و… ) و ظواهر شهر برندگذاری شود، در این صورت می توان به منطق سیاستگذاری امیدوار شد.

باید توجه داشت که تصویرسازی از یک شهر بستگی به اقدامات و مناسبات فردی، شهری، کشوری و روابط بین‌الملل است.

یک شهروند عادی و آگاه در مسافرت به یک مملکت دیگر می‌تواند بازگو کننده خصایص برتر شهر خود باشد. چه بسا که علاقه به شخصیت‌سازی و ساخت برند شهری خواب را بر مدیر خلاق یک کلانشهر آشفته سازد و یک سیاستگذار و مدیر کلانشهر برای ارتقاء مزیت‌های شهر خویش درصدد جذب و جلب نظر رهبران سیاسی و سرمایه‌داران داخلی در عرصه ملی و سفارتخانه‌ها، موسسات مالی و سرمایه‌گذاران خارجی به عنوان بازیگران فراملی برآمده و در کوشش مداوم، نگرش‌ها را به شهر خود تغییر می‌دهد.

به نظر می‌رسد تبریز به عنوان شهر اولین‌ها مربوط به گذشته است و زمان زیادی از برند و نشان اولین بودن به دور شده است. به عبارتی تصویر کلی “شهر اولین‌ها” بیشتر در بین شهروندان تبریزی مصطلح بوده و هنوز کمتر صدای شهرت آن به گوش سرمایه‌داران و خصوصا گردشگران داخلی و خارجی رسیده است و هنوز انگیزه توسعه در بین مدیران و شهروندان به چشم نمی‌خورد.

تبریز مملو از بافت‌ها و بناهای تاریخی و هویت شهری، فضاهای طبیعی، پتانسیل های فرهنگی و هنری، موزه‌ها، نمادها و ارزش‌های غنی محلی و دینی، فرهنگ شهری، خصایص اجتماعی و قومی، پیشینه تجاری، اشخاص برجسته و معروف، مناظر بصری متعدد، منابع و محصولات ویژه و… می باشد. که در صورت وجود مدیریت شایسته با تعامل و هم اندیشی شخصیت‌های حقیقی و حقوقی دست اندرکار، و در کنار آن ترکیب خرده برندهای فوق می‌توان به آینده برندسازی شهر تبریز امیدوار بود.

ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی و بازاریابی، و تعاملات بین رسانه‌ای میان شهر تبریز با سایر شهرهای جهان می‌تواند فرآیند برندینگ تبریز را تسریع کند و در نتیجه آن را به شهر سرمایه گذاری، شهر فرهنگ و هنر، شهر خلاق و … تبدیل کند.

در پایان پیشنهاد می شود شهرداری تبریز در ساختار خود حداقل در سطح مدیریت برندینگ شهری را  تعریف و راه‌اندازی کند تا با سیاسیتگذاری تصویر شهری به طور جدی به توسعه مطالعه و پژوهش و به عمل آوری آن قدم‌های اساسی برداشت.

*  دکترای سیاستگذاری (اقتصاد شهری)

منبع:http://investment.tabriz.ir